برگه ی آرزوها- نویسنده مژگان نظری (معاون اجرایی مدرسه فرهنگ)
1400-01-28
امروز داشتم به دنبال فیلمی میگشتم از روزهای ثبت نام که فیلم کوتاهی که در اسلاید آخر گذاشته ام، به چشمم خورد. برگه ی آرزوها… یادم است وقتی خودم به همراه مادرم برای ثبت نام به مدرسه میرفتیم، یک پوشه ی صورتی رنگ و چند تا کاغذ میدادند دست مان که پر کنیم… روی پوشه هم بزرگ نوشته شده بود، مشخصات دانش آموز : که فقط شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر و پایه ی تحصیلی بود.. درون آن کاغذ ها هم چیز زیادی جز آدرس و تعداد فرزندان خانواده و شغل پدر و مادر نبود. بعدها که بزرگتر شدیم هرکجا که رفتیم و خواستند خودمان را معرفی کنیم از نخستین چیزهایی که برای معرفی به ذهنمان آمد، شبیه همان چیزهایی بود که هنگام نام نویسی در مدرسه از ما پرسیده بودند، در نتیجه پاسخ هم همان قدر کوتاه!
بعدها که به عنوان مربی وارد مدرسه شدم یکی از چیزهایی که برایم جالب بود برگه ی نام نویسی بچه ها بود، چیزی که هنوز که هنوز است وقتی بسیاری از مربیان تازه وارد یا معلمان با آن رو به رو میشوند با دیدنش تعجب میکنند. برگه های نام نویسی چیزی در حدود ۵ صفحه و در حدود ۷۰ پرسش درباره ی دانش آموز است. بخشی که شناخت نسبتا عمیقی از کودک مراجعه کننده و خانواده اش میدهد.
حتی گاهی پیش آمده که هنگام پرسش، خانواده به فکر فرو رفته اند که کودک شان به چه چیزهایی علاقه دارد!؟ مثلا چه رنگی، چه نوع لباسی و چه آرزوهایی … در واقع بچه ها در همان ابتدا، به نوعی، با نوشتن آرزوهای خود و یا کشیدن نقاشی یاد می گیرند چطور روایت کنند، روایتی که درونشان وجود دارد. چیزی که اغلب ما در بزرگسالی آموختیم و یا حتی از آن محروم ماندیم… از سواد روایت!
پورتر ابوت از زبان پیتر بروکس در بخشی از کتاب خود درباره ی سواد روایت مینویسد:” تعریف ما از انسان بودن مان وابسته به قصه هایی است که درباره ی زندگی خودمان و جهان مان می گوییم.” حتی اهمیت این موضوع را “پل استر ” رمان نویس، زمانی نوشته است که” نیاز کودک به قصه همان قدر ضروری است که نیاز او به غذا.” “هر کسی کتاب داستانی برای کودکی خوانده باشد یا اینکه کودکی را به سینما برده باشد و توجه شیفته وارش را به پرده ی سینما تماشا کرده باشد، بعید است باور کند عطش روایت در انسان اکتسابی است و در ژن هایمان مکتوم نیست. “
نکاتی که اگر در مدارس به آن توجه شود، یقینا کودکان روایت گری را پرورش خواهد داد. زیرا قابلیت روایی در همه ی کودکان وجود دارد و کافی است بروز پیدا کند و کشف شود. خوشحالم که تلاش کرده ایم این مورد، بخش زنده ی فعالیت های مدرسه مان باشد. اعم از داستان نگاری همکاران، برگه های روزنوشت، برگه های توصیفی و ... که شاید تعریف روایت مبنی بر آموختن روشی بنیادین که بتوان درک خود را از زمان سامان بخشید، را در مدرسه ی کوچک مان تحقق بخشیم.
